De metamorfose

Lang heb ik gedacht dat ik een vriendin nodig heb die zorgzaam is. Die mijn grillen in goede banen leidt, mijn angsten relativeert, mijn pessimisme corrigeert. Die de schade van mijn moeders opvoeding teniet doet. Nu ik de love of my life heb gevonden, blijkt dat onjuist.

Helaas is het leeftijdsverschil te groot. Zij is in de twintig, ik ben in de zestig. Of eigenlijk is zij te oud, in de 80 inmiddels. Misschien wel dood. Ik kwam haar tegen doordat het algoritme van YouTube ons matchte. Nu zit ze in mijn hart. Niet omdat ze tevens in een inrichting zit en me aan mijn gekke moeder doet denken. Het is iets anders.

In haar 21 jaar op aarde heeft Mrs. G. meer meegemaakt dan een normaal mens in een heel leven. Sinds haar veertiende is ze diverse keren in jeugdgevangenissen beland en gedwongen opgenomen geweest. Ze is verlaten door de twee echtgenoten met wie ze impulsief getrouwd was. Ze heeft zes kinderen gebaard, waarvan twee overleden, twee afgestaan ter adoptie en twee opgevoed door oma. Ook heeft ze tweemaal iemand neergeschoten, is ze verslaafd geweest aan amfetaminen, heeft ze gezopen als een ketter en motorongelukken overleefd als een kerel. Ze deed een zelfmoordpoging met 36 pillen. Liefst zit ze in het gekkenhuis, omdat ze dan geen verantwoording hoeft te dragen. Het zal je kind maar wezen. Of je moeder.

Eind 1958 werd Mrs. G. geïnterviewd door Dr. Robert Stoller. Zijn diagnose: ‘Young woman displays antisocial and impulsive behavior. History includes promiscuity, illegitimate pregnancies, lesbianism, multiple marriage, drug addiction, theft, and bad-check passing.’ Zo boeiend vond Stoller deze wild one, dat ie een boek over haar schreef. Met reden.

Toch roept Mrs. G. anno 2023 bij mij aanvankelijk weerzin op. Ze komt over als een chagrijnige jongeman die argwanend observeert en strategisch antwoordt. Maar dan verleidt ze me met een verlegen, rebels lachje. En met verfrissende eerlijkheid. Er broeit iets in haar blik. Ze zegt weinig op te hebben met mensen. Is uneager to please, en daarom volkomen miscast voor de burgerlijke fifties. Een opgejaagd roofdier dat zich niet laat africhten. Na het interview betrap ik me op vlinders in de buik. Hoe zou het haar vergaan zijn? En verdomd. Op het kanaal vind ik een tweede interview, drie jaar later afgenomen, opnieuw door Stoller.

Mrs. G. heeft een metamorfose ondergaan. Ze ziet er nu uit als een dame, met rok, pumps en handtasje. Maar het is niet de schone schijn waardoor ze mijn hart opnieuw verovert. Het is haar uitstraling. Ze oogt krachtig. Aangesterkt door de therapie? Of doordat ze opnieuw getrouwd is? Dat deed ze wederom impulsief, ditmaal met een man die bij haar past. Een die zijn jeugd lang voor zijn gekke moeder heeft gezorgd en nu zorg draagt voor Mrs. G. Niet als professional, als begripvolle echtgenoot. Daardoor is Mrs. G. in staat voor haar twee zoontjes te zorgen. Ze kan nu ook weerstand bieden aan impulsen, zoals de verlokkingen van alcohol. Maar Mrs. G.’s vuur is allerminst gedoofd. Het is verworden tot een fakkel die het pad vóór haar verlicht in plaats de bruggen achter haar verbrandt. Mrs. G. is een geslaagde versie van mijn moeder.

Dankzij haar weet ik wat ik nodig heb. Geen zorgzame vriendin, maar een met vuur en een wonde. Een ziel waarvoor ik zorg kan dragen. Wier grillen ik in goede banen kan leiden, wier angsten ik kan relativeren, wier doemdenken ik kan corrigeren. Zodat ik bij mijn kracht kom. En mijn moeders waanzin als vanzelf achter me laat. Mag dat rebelse lachje erbij?

Eerste interview: https://www.youtube.com/watch?v=WuCSOkCIRvw

Tweede interview: https://www.youtube.com/watch?v=QcIRSEnC4L8