De patiënten hadden een afscheidscomité opgericht. Deze uitverkorenen, die de 2000 man tellende praktijk van mijn vader vertegenwoordigden, zouden ons huis aandoen om hem een cadeau aan te bieden. Als dank voor zijn goede zorgen als huisarts, bijna 20 jaar lang.
Mijn vader was populair onder zijn mensen. Terecht. Met zijn nuchterheid, betrokkenheid en humor stond hij bekend als een mensenmens, lang voordat die term gebezigd werd. Bovendien was hij vrij van kapsones, terwijl een arts medio jaren ’70 nog voor een halve notabele doorging. Onze brievenbus stroomde over van de dankbrieven, de enveloppen verzegeld met traanvocht. Ze konden mijn vader niet op andere gedachten brengen.
Hij verkocht zijn praktijk om keuringsarts te worden bij het GAK. Deze zelfdegradatie tot loonsloof kwam geen dag te vroeg. Mijn vader werd gesloopt door de weekenddiensten, de nachtelijke telefoontjes, de onzekerheid die het ondernemerschap met zich meebrengt. Toentertijd stond je er als huisarts alleen voor. Hij snakte naar normale werkuren, vrije tijd en vakantiedagen. Naar een weekend lang wegdromen boven een historische roman, zoals ik dat deed voor mijn aquarium. In gedachten even ergens anders zijn.
Maar eerst het comité over de vloer. Voor mijn moeder betekende dat een menselijke ramp. Was ze vroeger allergisch voor patiënten, nu was ze als de dood voor hen. Dagelijks hoorde ze hen kwaad spreken over haar als ze langs liepen over de singel. Zouden ze haar straks uitlachen? Wegkijken? En moest ze hun koekjes voeren? Sigaretten? Ze had ons kinderen in opperste staat van paraatheid gebracht. Vreemden over de vloer! Haren kammen! Ik had zelfs mijn aquarium in de woonkamer schoongemaakt. Nooit eerder leek ons gezin zó normaal.
Daar kwam het gezelschap aanzetten. Een half dozijn dames en heren op leeftijd, voor de gelegenheid opgedirkt als kerkgangers. De dames gedoopt in eau de cologne, de heren gehuld in pakken van overleden vaders. Ze hadden een kolossaal cadeau meegenomen dat door twee man getild moest worden. Verpakt in zilverpapier, ingesnoerd door een rode strik.
Wat volgde was een gruwelijk uur van opzitten. Op het skai lederen bankstel, met een augurk in het achterste, peentjes zwetend uit de oksels. Nog een kopje koffie? Koekje erbij? Sigaretje? Mijn moeder deed zó haar best. Ik zag haar groen wegtrekken, verlangend naar het Jappenkamp. Ze was gebouwd op overleven, niet op theeleuten. Natuurlijk werd mijn vader in het zonnetje gezet, op het gênante af. En natuurlijk zei hij dat het met pijn in zijn hart was, dit afscheid. Toen was het tijd voor het cadeau. Strik los! Uitpakken!
Het bleek een televisie. Maar niet zo maar een. Een grootbeeld KLEUREN-tv. Met maar liefst TIEN voorkeuzemogelijkheden. Meeste indruk maakten de TIPTOETSEN; je hoefde geen knop in te drukken om te zappen van Nederland 1 naar Nederland 2 en terug – een aanraking volstond! De 21ste eeuw had huize Hannik bereikt. Mijn aquarium moest het veld ruimen.
De baan zou mijn vader geen soelaas bieden. Probleem van het oplossen van een crisis is dat er dan ruimte komt voor een andere crisis. Zoals een echtgenote die opgenomen moet worden met paranoïde klachten. Maar die namiddag, toen het comité vertrokken was en wij ons abnormale zelf konden zijn, hebben we als een echt gezin zitten wegdromen voor de verzadigde kleuren van de toekomst. Samen even ergens anders zijn. Een aanraking volstond.
