De anti-cultuur cultuur der reclameterroristen
Columns schrijven is leuk werk, maar erg rijk word je er niet van. Daarom besloot ik een paar jaar geleden de reclamewereld te veroveren als copywriter. Een startsalaris van drieduizend schoon per maand plus lease-Harley leek me een prima perspectief, en die slogans ('Hapt zo heerlijk weg'), dat zou vanzelf wel komen.
Na wat brutale open sollicitaties kon ik mijn eerste proefopdracht maken: 'Schrijf een slogan voor de nieuwe Opel Kadett, die bekend moet worden vanwege zijn comfort.' Ik gelijk aan de slag. Maar dat viel niet mee. Na 24 uur brainstormen was ik niet verder gekomen dan: 'In de nieuwe Kadett zit je lekker op je kadet'. En dat durfde ik niet op te sturen.
Wel had ik geniale ideeën gekregen hoe je bestaande reclames kon verstieren ("Kotst zo heerlijk weg!" Hahaha), maar daar zat niemand op te wachten. Een illusie armer stortte ik me weer op het columnschap.
Inmiddels zijn er onverlaten met mijn subversieve ideeën vandoor gegaan. Tenminste, laatst zag ik een VPRO-reportage waarin Amerikaanse jongens met stickers de slogans van reclameposters veranderden in idiote uitspraken. Reclame-terroristen!
Zij namen een behoorlijk risico met de plaatselijke politie, maar moderne reclameactivisten hoeven de straat helemaal niet op. Het slagveld is inmiddels verlegd naar internet, waar de anarchie bedreigd wordt door multinationals die cyberspace met smerige reclames bezoedelen. Daar kunnen ze straks een zwaargewicht als ik gebruiken.
Maar waar zitten die reclame-terroristen? Ik pak mijn Internetgidsje erbij en stuit op een veelbelovende kreet: Culture Jamming [URL is verlopen]. Culture Jammers? Cultuurmollers? Klinkt stoer, maar deze jongens blijken wel erg theoretisch bezig. Essays over de macht van reclame, waarschuwingen tegen hersenspoeling door de media...
Toch vind ik in de Culture Jammingcultuur een spannend blad: Adbusting [URL is verlopen]. Adbusting doet precies waar ik van droom. Ze verminkt beroemde reclames waardoor die een totaal andere lading krijgen. Van de classy Absolut Vodka maakt ze een ingezakte fles met daaronder 'Absolut Impotence', Calvin Klein wordt 'Kalvin Schwein: Obsessed by Men', en Kellogg's Cornflakes verandert in 'Hellogg's for New Christians (stays holy in milk).'
De ideeën van Adbusting zijn soms een beetje slapjes maar de uitvoering is lekker professioneel; de 'reclames' zijn vakkundig getypografeerd en gefotografeerd, even chique als het origineel. Precies in mijn straatje, deze Adbusters. Maar net als ik mijn open sollicitatiebrief wil sturen kom ik op een lugubere pagina van Adbusters.
Tegen een zwarte achtergrond staat een donderpreek van een zekere McLuhan: 'De Derde Wereldoorlog is een guerilla informatie-oorlog, zonder onderscheid tussen militairen en burgers'. Jezus, zouden deze jongens van de radicale vleugel zijn? Het moet wel leuk blijven.
Maar het wordt steeds minder leuk. Als ik verder rondsurf tussen de Culture Jammers stuit ik op allemaal serieuze anti-rook en anti-zuip en anti-hamburgerlobbys's. Zou Adbusting soms door de overheid ingehuurd worden als propagandakanaal, om zo het grauw uit de ziektewet te houden? Dat verklaart gelijk die glamoureuze uitstraling van hun 'subversieve' advertenties.
Ik zie het somber in met het cultuurmollen. Nu ik erover nadenk, laatst zag ik in een glossy een gemuteerde 'sigarettenreclame' van het Ministerie van Volksgezondheid, waarin Marlboro Country afgebeeld wordt als een platgebrande vlakte! Wat een gladde demagogie.
Ik begin nu al terug te verlangen naar de eerlijke brainwash van de Persilman en zijn natuurvriendelijke fosfaten. Hoog tijd dat we die Adbusters eens wat op gaan busten met vetcommerciële reclames. Ik stuur vandaag nog een open E-mail rond met slogans. Wat dacht je van 'Calvin Klein: dat zit zo fijn!' of'Internet, da's dikke pret!' Echt talent laat zich niet verloochenen.
| Clinton ontmoet JFK als Nation Boy | Hersenspoeling met magnetron |
