Talkshow Het Elfde Uur met zouteloze heidenen
Wat mij stoort aan de Evangelische Omroep is niet zozeer haar relgieuze uitgangspunt als wel de vertegenwoordigersmentaliteit waarmee hij die overtuiging probeert te slijten. Bij iedere special over een wonderbaarlijk genezen terminaal patiënt kun je een 'En-toen-zag-ik-het-Licht' wending verwachten; bij iedere talkshow komt vroeg of laat ter sprake dat de Bekende Gast ook Trouw Kerkganger is; bij iedere documentaire over een arts die zielige mensen in de Derde Wereld helpt blijkt het om een zendeling te gaan.
De EO is zo gepreoccupeerd met geïnstitutionaliseerd geloof dat ze zich tot een kruideniers-beleid verlaagt. Er zijn echter signalen dat het tij keert: in de talkshow Het Elfde Uur zijn tegenwoordig ook Bekende Heidenen welkom. Maar of die wat te vertellen hebben...
Eerste gast was weerman Peter Timofeeff. Weermannen staan erom bekend dat ze behalve hun voorspellingen niets te melden hebben (ze zitten de hele dag immers naar de wolken staren); dat John Bernhard en Erwin Kroll ooit gast bij de EO waren heeft dan ook alles te maken met hun religieuze wereldbeeld. Dus toen Timofeeff zijn blabla-verhaal oplepelde over Elf-stedentransplantaties en luchtproeven in Afrika zat ik maar te wachten op De Wending. Die kwam echter niet. Geen woord over God, geen hint naar Christus, geen knipoog naar de Heilige Geest.
Toen Timofeeff was uitgeluld maakte hij plaats voor Ben Knapen, de hoofdredacteur van het NRC Handelsblad die binnenkort naar Philips overstapt. Goh, dacht ik, dat Ben Knapen christelijk is... En dat bij zo'n agnostische krant! Knap dat hij werk en overtuiging gescheiden kan houden. Maar Ben Knapen is helemaal niet christelijk. Hij lulde wat over kruispunten tussen politiek en bedrijfsleven, en ontkende dat hij nu voor het grote geld ging. Geen woord over God, Christus of de Heilige Geest. Op een paar steken van de gastheer na ("De NRC is een godsdienstvijandige krant...") was het gesprek gespeend van iedere bezieling.
Waar moet dat heen met de EO? Als iedere ketter maar een beetje vrijblijvend over zijn beroep kan kleppen, kunnen ze die E net zo goed weglaten en zich De Omroep noemen - afgezien van die zendingsdrang hebben ze nooit veel karakter gehad.
Edoch. De evolutie bleek ook interessante gevolgen te nemen: na Het Elfde Uur volgde een ronduit indrukwekkende reportage over middeleeuwse situaties in een psychiatische inrichting te Sint Petersburg. Geen mooie verhaaltjes van gevangenen die troost vinden in de bijbel, geen portret van een kapelaan die zieltjes probeert te redden. Vijftig minuten troosteloos leed. Voor het eerst in de geschiedenis van de EO had ik behoefte aan een christelijke stoplap. Maar daar is in de werkelijkheid nu eenmaal geen plaats voor.
