Crime series hebben voeling met Het Kwaad
Ik moet al jaren af van een foute hobby: seriemoordenaars. Seriemoordenaars fascineren me mateloos. Niet vanwege hun gemoord - da's een akelige bijkomstigheid - maar vanwege hun complexe persoonlijkheid. Ze zijn vaak sociaal, charmant en bijna altijd intelligent en ze koesteren naast hun burgerlijk bestaan een bloeddorstig alter ego. Meesters in het dubbelleven.
Intrigerendste voorbeeld vind ik nog altijd Ted Bundy, een rechtenstudent die minstens dertig mensen vermoordde maar tevens zelfmoordenaars moed inpraatte tijdens een bijbaan aan de crisistelefoon. Ik wil weten waarom sociopaten doen wat ze doen, of ze wezenlijk anders zijn dan wij. Dat ik niet de enige freak ben met deze fascinatie blijkt uit het succes van twee tv-series die volledig aan het fenomeen zijn gewijd: 'Profiler' en 'MillenniuM'.
Profiler draait om een rechercheteam dat met high-tech middelen nauwkeurige profielschetsen van seriemoordenaars ontwikkelt en hen zo opspoort. Het hoofdpersonage, gespeeld door Ally Walker die haar good looks compenseert met hese stem en been-through-it-all-blik, heeft een persoonlijk motief: haar man is vermoord door een geniale seriemoordenaar die regelmatig opduikt voor kat-en-muis-spel.
Proflier is geschreven door een vrouwelijk auteur (Cynthia Saunders) en ademt de sfeer van grimmig chique, met veel designpakken, synthesizers en bijzondere wapens. Soort Miami Vice voor manisch depressieven.
Completely different koek is het sobere MillenniuM. Afkomstig van Chris 'X-files' Carter, werd de serie op billboards suggestief aangekondigd met 'Wait. Worry. Who Cares.' Hoofdpersonage is speurder Frank Black, die 't liefst bij vrouw en kind zit, maar op gezette tijden een eliteteam leidt op jacht naar psychopaten. Ook Frank heeft een persoonlijk motief; zijn gezin wordt bestookt door een moordenaar die ooit door hem is gearresteerd.
Absolute troef van MillenniuM is hoofdrolspeler Lance Henriksen, die met zijn treurige maar vastberaden kop perfect is voor de rol van uitgehard rechercheur. Daarnaast de intrigerende sfeer: een cello(!) soundtrack zorgt voor een einde-der-tijden melancholie, terwijl gemene shockflitsen van opengerete lijken ons onderbewustzijn tergen.
Wat de series gemeen hebben is een absurd vermogen om in de huid van de moordenaar te kruipen. Als er in Profiler een nagelschaartje van de moordenaar gevonden wordt, weten ze gelijk dat hij een verzekeringsagent is met moedercomplex en één voorkeur voor gestoomd mensenvlees. Bij MillenniuM gaat de identificatie nog een stap verder: Frank heeft de gaven om door de ogen van de moordenaar te kijken en diens emoties te voelen.
Als het zo doorgaat met deze identificatiedrang is de volgende stap voor de televisieproducenten wel duidelijk: een serie met een seriemoordenaar als held. Ik hoor de voice-over van de leader al: "He's smarter than the cops. He's more charming than a gigolo. He's deadlier than a shark. They'll never catch him. Coz he's the guy next door."
