Sit-com Seinfeld laat de kijker eindelijk thuiskomen
Van de Reaganeske Alex uit Family Ties tot de raaskallende postbode Cliff uit Cheers, van de reactionaire Archie Bunker tot de monsterlijke Roseanne uit Roseanne: populaire comedysterren zijn steevast karikaturen. Slechts één sitcom gaat over gewone mensen en dat is opmerkelijk genoeg de beste op de markt: 'Seinfeld'. Razend populair in Amerika maar ook in Europa. Ze haalt de derde plaats in de televisie Toptien, wordt door critici bejubeld en baart tientallen fanclubs op Internet. Afgelopen vrijdag was de honderdste aflevering.
Het is moeilijk uit te leggen waar Seinfeld over gaat. Volgens de RTL5-omroeper draait het om 'menselijke tekortkomingen', maar daar doe je de serie tekort mee. Hoofdpersonage is stand-up comedian Jerry Seinfeld (speelt zichzelf) wiens flat in New York een zoete inval is voor ex-vriendin Elaine, vriend-sinds-high-school George, en buurman Kramer. De vier zijn voortdurend verwikkeld in plotjes als 'Mag je een cadeau opnieuw cadeau geven', 'Wat is het voordeel van een toupetje?' of 'Hoe kom ik achter de naam van mijn nieuwe vriendin?' Inderdaad, triviale problemen.
De kracht van de serie schuilt in de erkenning en uitvergroting van die onbenulligheden, waardoor ze een extreem persoonlijk karakter krijgen. Iedereen herkent iets van zichzelf in 'Seinfeld'. Het is van cruciaal belang dat de schrijvers - Seinfeld zelf en producent Larry David - uitblinken in stand-up humor en dus sterk autobiografisch werken. Ze weten alledaagse probleempjes als halszaken te ontmaskeren.
Zoals te verwachten zijn de personages op bestaande mensen gebaseerd. Seinfeld is natuurlijk zichzelf, George is een kloon van Larry David. Kramer is een kopie van David's werkelijke buurman, een ritselaar genaamd Kenny Kramer die nu in New York busreizen organiseert om aan fans befaamde Seinfeld-locaties te laten zien(!). Het personage van Kramer doet het vooral goed bij de fans omdat hij met zijn slapstick-motoriek en krankzinnige wereldbeeld nog het dichtst bij een conventioneel comedypersonage komt. Kramer is lachen.
Ik persoonlijk ga meer voor anti-held George. George woont bij zijn ouders, is kort, dik, kalend, langdurig werkloos, egoïstisch, opportunistisch, gierig, onzeker, agressief, overmoedig en banaal. George is zo menselijk dat je je afvraagt hoe hij in godsnaam op de Amerikaanse TV is toegelaten.
Deze 'Show about nothing', zoals George hem ooit noemde, is baandoorbrekend. Abstract, intelligent, associatief. Zelfs taboedoorbrekend: de aflevering waarin de Jerry en zijn vrienden een weddenschap houden wie het langst zonder masturbatie kan kreeg notabene een Emmy Award. Maar potentiële Seinfeld-fans zullen zich niet laten verleiden door prijzen of artikeltjes of kijkcijfers. Zij moeten Seinfeld zelf eens bekijken. Geloof me: de serie voelt alsof je najaren doelloos zappen eindelijk thuiskomt.
