Hollandse politie huivert van Pakistaanse aanpak

Nooit zo'n hoge dunk van Aad van den Heuvel gehad, maar laatst heeft hij een leuke serie voor de KRO gemaakt: Verre Collega's. Hierin worden steeds twee Nederlanders met hetzelfde beroep uitgenodigd om bij collegae in een Derde Wereldland 'stage te lopen'. Een aflevering ging over twee agenten die een week lang met de Pakistaanse politie optrokken.

Ben Baan is 35 jaar en hoofdagent te Rotterdam. Piet Sandman is zo'n zeventien jaar werkzaam als brigadier in een Friese gemeente. Beiden zijn oernuchtere Hollanders die weinig binding hebben met exotische culturen, laat staan met een ontwikkelingsland als Pakistan. Na een gastvrije maar wat lacherige ontvangst worden de kaaskoppen door het Pakistaanse korps uitgenodigd om een kijkje in het politiestation te nemen.

Daar treffen ze, tot hun afgrijzen, 28 verdachten op elkaar gestouwd in een cel van twintig vierkante meter, allen als honden vastgeketend. Zichtbaar aangeslagen stamelen Ben en Piet iets over 'middeleeuwse toestanden' maar worden dan 'tijdig' naar het kantoortje geleid om een discussie over verhoortechnieken te voeren. Het duo steekt trots van wal met verhalen over protocollen en procedures, waarop de Pakistani een schaterlach onderdrukken en elkaar veelbetekenende blikken toewerpen; bij hen worden verdachten immers gewoon plat geslagen tot ze bekennen! (Een stok in de verhoorkamer spreekt boekdelen.) Heel pijnlijk.

Om de sfeer weer wat op te krikken, worden vervolgens wat drugscontroles georganiseerd, die door de Pakistani (met het oog op de camera) echter zó hoffelijk worden uitgevoerd dat zelfs de verdachten er de slappe lach van krijgen. Puur volkstheater. De werkvakantie vindt haar climax in een middagje verkeersslapstick, waarbij de Hollanders een kruispunt mogen regelen waar de stoplichten genegeerd worden...

Als vergelijkend beroepenonderzoek is zo'n trip overigens volstrekt onzinnig. De politie van een Derde Wereldland krijgt immers een totaal andere opleiding, vervult een totaal andere taak, en hanteert een totaal ander moraal dan haar Nederlandse collega. Het lage inkomen van de Pakistaanse hermandad (zo'n 170 gulden per maand) is - zo mag men aannemen - niet vreemd aan zijn corruptie. Het nogal woeste optreden van de Pakistaanse politie spoort met de cultuur van het land.

Maar dat mag voor keurige Nederlandse agenten natuurlijk geen reden zijn om te begripvol te reageren op de gewelddadigheid van hun Pakistaanse collega's. 'Mensenrechten' zijn hier misschien luxerechten maar daarom niet minder valide. Onze jongens legden dit dilemma net iets te gemakkelijk naast zich neer: al na een korte acclimatiseringsperiode ruilden ze hun naïeve weerzin tegen de wreedheden in voor een even naïeve verbroedering met hun Pakistaanse collegae.

We moeten dus maar zien of ze de Pakistaanse verhoormethodes integraal zullen overnemen of dat ze met hun ervaringen meer begrip voor allochtonen in hun korps zullen kweken. Die stok hebben ze in ieder geval meegenomen.