Sensatie-docu blameert onschuldige mensenhaai

Ik kijk graag naar natuurseries. Liefst tijdens bet ontbijt. Er gaat niets boven een dampend bordje Brinta terwijl er op de achtergrond een jachtluipaard op de endeldarm van een vers geslacht antilopejong zit te kauwen. Alles wat groeit en bloeit, en altijd weer krepeert.

Jammergenoeg is het gros van de vaderlandse natuurseries voor randdebielen gemaakt - denk aan de hondebrokshows van Martin Gaus en de dierentuin-brabbels van Anton 'Bugers' van Hooff. Maar zelfs in gerespecteerde buitenlandse natuurseries wil de balans tussen informatie-overdracht en entertainment nog wel eens scheef liggen.

Zo probeert de 250-jarige Jacques Cousteau zijn lichtvoetige boottochten als een New Age ontdekkingsreis met filo-ecologische diepgang te presenteren, terwijl Richard Attenborough zich juist in prevel-details verliest op momenten dat een briesende neushoorn om een fotogeniek shot staat te hunkeren. Natuurdocumentaires van Amerikaanse makelij zijn een zeldzaamheid op onze buis. Uitzondering is 'World of Discovery' van RTL 4, en de aflevering die ik bekeken heb stemde bepaald niet hoopvol.

Ze stond geheel in het teken onderwatercameraman Al Giddings. Giddings heeft zijn leven gewijd aan het filmen van haaien, en ik verwachtte dus een rijkgeschakeerd biologisch portret van deze vissoort. No way. Al Giddings is Amerikaan, en Amerikanen houden alleen van groot en gevaarlijk. Van Witte Mensenhaaien dus. Daarom ging bijna de gehele aflevering over de verschrikkingen van de Witte Mensenhaai: hoe groot 'ie is, hoeveel tanden 'ie heeft, hoe hard 'ie bijt, hoe gemeen 'ie kijkt.

Deze actiebeelden waren op zich nog wel fascinerend, maar ze werden voortdurend misbruikt om te benadrukken hoe dapper filmer Giddings wel niet is geweest, hoe vaak 'ie zijn leven wel niet gewaagd heeft om ons landrotten voor dit gevaar te waarschuwen. De docu stond bol van Al Giddings' wapenfeiten, en de haai zelf kwam nauwelijks aan het woord - laat staan een minderspectaculaire neef.

Misschien noeten Martin Gaus en Anton van Hooff eens Witte Mensenhaaien gaan temmen. Lekker de Waddenzee met Gaus als aas en Van Hooff als cameraman. Mooie slow motion beelden van Gaus als ie tot haaiebrokken gekauwd wordt, mooie close-ups van Van Hooff als hij met bloederige beenstompjes op de kant getrokken wordt. Jammer gernoeg komen er niet veel haaien voor in de Waddenzee. En zeker geen witte haaien. En de zeehonden hebben al zoveel kwik en olie achter de kiezen dat echt geen trek hebben in nog eens zeventig kilo ongeschoren Hilversums afval...