Drie losers en een tas vol geld
Filmregisseur, scenarist en tv-producent Sam Raimi wordt vaak in één adem genoemd met de gebroeders Coen. Dat is niet alleen vanwege zijn samenwerking met het beroemde regisseursduo (scenario's) maar vooral omdat Raimi's wervelende stijl sterk aan die van de Coen brothers doet denken: duizelingwekkende camerabewegingen en razendsnelle montage, soms zo overdreven dat alleen de term cartoonesk de lading nog kan dekken.
Vooral zijn film noir-parodie ‘Crimewave’ (ademstokkende vechtpartij op ongediertebestrijdingbusje) en zijn ode aan de spaghettiwestern ‘The Quick and the Dead’ (camera volgt de kogels door hersenpannen heen) zaten vol Tom & Jerry dynamiek - virtuoos, maar hondsvermoeiend. Nu de broertjes Coen hun stijl onlangs temperden met ‘Fargo’ en daarmee op Oscarterrein kwamen, heeft ook Raimi het aangedurfd om haaks op zijn cultreputatie een sobere thriller te regisseren: ‘A Simple Plan’. Oftwel: drie losers en een tas met viereneenhalf miljoen dollar.
Hank (Bill Paxton) woont in een dorp met zijn zwangere vrouw (Bridget Fonda). Ze hebben het niet breed al kon het nog slechter. Zo slecht bijvoorbeeld als Hanks broer Jacob (Billy Bob Thornton) en diens maat Lou (Brent Briscoe). Jacob kan geen vrouwen krijgen en Lou is getrouwd met een bitch, beiden zijn werkloos.
Als Hank, Jacob en Lou in het bos een verongelukt vliegtuig vinden met een tas vol geld, is de verleiding dan ook groot om hun vondst voor de politie te verzwijgen en het geld te verdelen. Maar Hank is bang dat Lou en Jacob ermee zullen gaan smijten. Hij wil zelf de hele buit bewaren totdat bekend is of het geld vermist wordt. Jacob en Lou stemmen morrend in. Totdat er doden gaan vallen.
Met ‘A Simple Plan’ distantieert Sam Raimi zich rigoreus van zijn stigma een beeldvirtuoos te zijn: het camerawerk is teruggebracht tot een rigide registratie. Ongetwijfeld tot genoegen van de acteurs die nu beter uit de verf komen, zeker omdat Raimi de personages nu eens niet in karikaturen laat ontsporen: Hank, Jacob en Lou zijn losers van vlees en bloed. Mannen die domme dingen doen zoals iedereen die met viereneenhalf miljoen foute dollars opgezadeld raakt. Vooral de onherkenbaar vermagerde en geschoren Billy Bob Thornton lijkt uit een documentaire over Amerikaanse lower class te zijn geplukt.
Helaas hebben de sobere registratie en het naturalistische acteerwerk een averechts effect: de toestand is zo deprimerend en wrang dat de kijker alle lust tot identificatie vergaat en naar een zwierende camerabeweging of 'splatter'moord verlangt. Anders gezegd: de feel-bad toon van de film is zo heftig dat ze alleen bij 'waar gebeurd' nog acceptabel zou zijn. En zo is het onmogelijke geschied: Sam Raimi heeft zijn eerste saaie film gemaakt. Laat ie in godsnaam nooit meer naar de Coen Brothers kijken.
