De aantrekkingskracht van een psychopaat
Filmliefhebbers zijn moeilijk te shockeren. Moord, doodslag of zelfs erger: het gaat allemaal langs ons heen. Als lauw afwaswater. De hoofdoorzaak van dit syndroom is het chronische tekort aan overtuigende filmschurken. In de meeste films zijn de slechteriken niet meer dan lachwekkende cliché-psychopaten: geflipte kettingzaagfreaks met de onstuitbare neiging krijsende high school maagdjes te bewerken. Leuk hoor, maar niet bepaald shockerend.
Voor shocks is een echte schurk nodig. Een schurk met charisma, stijl en een verleidelijk gebrek aan ethiek; een persoonlijkheid die' spannend genoeg is om je ermee te identificeren. Want juist die identificatie is noodzakelijk voor het schrikeffect: in eerste instantie verlekkeren we ons aan onze pas verworven slechtheid, maar zodra de schurk werkelijk grof wordt, schrikken we ons een ongeluk. We hebben blijkbaar veel meer moraal in onze donder dan we willen toegeven. Slecht zijn is okay, maar het moet leuk blijven.
In 'Internal Affairs', een politie-film van regisseur Mike Figgis, zit eindelijk weer eens zo'n echte schurk: een corrupte politieman (Richard Gere). Een rechercheur van de afdeling Interne Zaken (Andy Garcia) zit hem op de hielen en Gere moet diverse getuigen vermoorden om zijn eigen huid te redden. Een bad guy, dus. Maar Gere's hyperseksuele, charismatische filmpersonage is zó aantrekkelijk, dat we ons stiekem met hem gaan identificeren. Foute boel.
Gelukkig wordt onze morele corruptie rigoreus afgestraft in een huiveringwekkende sleutelscène. Gere heeft een collega laten neerschieten. De agent is zwaargewond maar niet dood. Even lijkt het of Gere medelijden met hem krijgt. Hij slaat zijn arm om hem heen om hem te ondersteunen. Tenminste, dat denken wij, onnozele schapen. Valse hoop. Want als in de verte de sirenes van naderende politiewagens klinken, spant Gere zijn armspieren om de hals zijn collega en knijpt hij langzaam zijn strot dicht. Koude rillingen.
'Internal Affairs' drijft op stijl. De hitsige koortssfeer, de scherpe dialogen en het overtuigende hardcore-geweld werken bijzonder meeslepend. Toch is het verhaal dun en voorspelbaar en de film zou niet boven het peil van een goed geslaagde aflevering van 'Miami Vice' uitstijgen zonder Gere's penetrante charisma.
