Hoeksteen van de consumptiemaatschappij

Het kan geen kwaad om sekssymbool te zijn als je carrière wilt maken in Amerika's film- en televisie-industrie, maar het kan zich tegen je keren. Demi Moore brak al penis boetserend door in de spirituele draak Ghost en wist zich al strippend op te werken tot de best betaalde filmster ooit, in 1996 dan. Dat ze voor die 12,5 miljoen dollar van Striptease uit de kleren en aan de kunstborsten moest mocht niet baten: haar verbeten uitstraling maakte van deze filmdrol een bijzonder aseksuele ervaring. Exit Gimme Moore, zoals ze in het circuit bekend stond.

Ook hunk David Duchovny had nooit zo lang op aliens mogen jagen in X-files als hij niet zo'n lekker ding was geweest. Sterker nog, toen de marsmannetjes op waren werd er speciaal een tv-serie op zijn sukkelige sex appeal geschreven: Californication. Eindelijk die doorbraak naar Hollywood? Niet echt. Of het nu komt door zijn luid verkondigde ambitie poëzie te schrijven (feit) of door zijn internetseksverslaving (roddel), hij wordt vooral gevraagd om zijn kunstje te herhalen in slappe X-File-films.

Op zich een fascinerend idee om deze has beens, wier good looks inmiddels in Sarah's en Abrahams schaduw dreigen te verkommeren, tegenover elkaar te zetten in een zwarte komedie. Regisseur Derrick Borte waagde de stap met een door hem zelf geschreven scenario: The Joneses.

The Joneses are new in town. Nou ja, in de upper class suburb. Maar zijn de Joneses wel gewoon de Joneses? Al in de auto krijgen we het gevoel dat het geen gewoon gezin is. Inbrekers? Aliens? Erger: verkopers. Het zijn vier acteurs die een gezin spelen en met guerrillamarketing hun omgeving infiltreren. Gelikt als ze zijn hebben ze binnen mum van tijd hun kennissenkring bewierookt met luxe golfsticks, luxe tv's, luxe parfums, luxe auto's. Het 'me too-effect' verspreidt zich als een virus. Vooral Vader (Duchovny) doet het goed en mag van het moederbedrijf promotie maken naar een Icon Cell, het hoogst bereikbare in de branche. Maar Vader wil Moeder niet verlaten. Want hij heeft oog voor meer dan alleen verkoopstatistieken.

Het idee van The Joneses is zo goed dat je even denkt met een remake van een Billy Wilderklassieker te maken te hebben. Tuurlijk, van ongebreideld consumentengedrag was pak weg vijftig jaar geleden nog geen sprake, maar het verhaal proeft als een sprookje. De troef zit hem in de omkering. In legio 'echte' Amerikaanse huishoudens wordt er mooi weer gespeeld naar de buitenwereld terwijl de gezinsleden elkaars bloed wel kunnen drinken. The Joneses daarentegen gaat over een gezin dat ultranep want samengesteld is, maar waarvan de leden juist naar elkaar toe groeien. Een blauwdruk voor een Oscardarling.

Dat dit niet gelukt is ligt aan het slecht uitgewerkte scenario van de 42-jarige debutant Borte. Het is niet aannemelijk dat de dochter, die (om de een of andere reden) als een slet wordt gepresenteerd, een gebroken hart oploopt als ze gedumpt wordt door een overspelige zakenlul. Het is evenmin voelbaar dat de broer zozeer worstelt met zijn homoseksualiteit dat hij een ongeluk veroorzaakt. Verder zit Vader al veel te snel op Moeder te geilen en blijft teamleider Moeder te lang in haar professionele modus hangen. De personages hadden beter op elkaar afgestemd moeten worden, geleidelijker tot elkander moeten komen. Een unieke kans voor bitch Demi en sukkel David om onze harten te veroveren is verkeken. Zonde.

Wat rest zijn de grappen over consumptiegedrag. Het stoere gedoe met een sport-Audi en het lyrisch oreren over crèmespoeling zijn vermakelijk, maar dat cynisme krijgt op den duur een valse bijsmaak. Want wordt de kijker geacht te lachen om deze o zo oppervlakkige consumenten, The Joneses lijkt tevens gemaakt voor oppervlakkige kijkers die het hoogstens wat minder breed hebben hangen. En als een zelfmoord het tij van de Joneses doet keren en daarmee de toon van de film op zijn kop zet en er zowaar een ethische verhandeling volgt, heb je het gevoel dat de maker helemaal is uitgegleden met zijn gouden eieren. Geen Icon Cell voor Borte.

The Joneses
Een hechte nepfamilie