Televisiesatire ontbeert elk spoor van venijn
Als je ziet hoeveel broers en zussen van filmsterren in Hollywood doorbreken, zou je bijna geloven dat een beroemd familielid paspoort is voor een filmcarrière. Denk aan William van Alec Baldwin, Patricia van Rosanna Arquette, Chris van Sean Penn. Aan de andere kant zijn er minstens zoveel gestrande pogingen op te sommen die zo'n kruiwagen-theorie weerleggen (de broers van Sylvester Stallone, Patrick Swayze, Eddy Murphy). De meeste kans maakt de broer-of-zus-van- als het idool plotseling sterft en het publiek naar een surrogaat hunkert. Een lummel als James Belushi had bijvoorbeeld nooit kunnen doorbreken zonder de dood van zijn legendarische broer John.
Ook Joaquin Phoenix, broer van cultacteur River Phoenix, krijgt de kans van zijn leven nu River aan drugs bezweken is. Na lullige rolletjes in B-films (o.a. 'Space Kadets') en wat televisiewerk mag hij nu onder regie van Gus van Sant met Nicole Kidman naar bed in 'To Die For'.
Kidman is een jongdame wier verstandelijke beperkingen ruimschoots worden gecompenseerd door haar fysieke kwaliteiten en maniakale ambitie. Ze woont in een dorp en is getrouwd met barman Matt Dillon die van haar een huisvrouwtje wil maken. Maar Nicole heeft andere plannen. Ze wil een televisiepersoonlijkheid worden: "You aren't really anybody in America if you're not on TV".
Ze krijgt een baan als weervrouw bij een lokaal televisiestation en hoopt daarnaast met reality televisie door te stoten naar het televisiewalhalla van Los Angeles. Dillon vindt het alemaal maar niets, en als hij moeilijk gaat doen over haar carrière, besluit ze manlief om te brengen. Ze geilt een labiele jongen (Joaquin Phoenix) van haar reality project op en krijgt hem zo gek om Dillon te vermoorden. Haar plan blijkt echter niet zo geniaal als ze hoopte.
To Die for, publiekstrekker van het International Filmfestival Rotterdam, heeft 'het' nét niet. Qua toon en opzet past ze in de camp-traditie van John Waters, maar waar Waters te veel overdrijft houdt Van Sant zich te veel in. Leuk maar niet hilarisch genoeg, ironisch maar niet scherp genoeg. De hypocrisie van televisiewereld schreeuwt om een veel bijtender satire.
Eigenlijk zijn de meest geslaagde momenten de halfserieuze scènes waarin Joaquin Phoenix over de moord op Dillon en de seks met Kidman wauwelt. Met een wezenloze, psychopatische blik in de ogen: "I have to jack-off every time it rains". Phoenix weet zijn banale hardrockpuber diepgang te geven met eenzelfde natuurlijkheid als zijn broer River uitstraalde in Van Sants 'My own private Idaho'. Let wel: Joaquin is allebehalve broer-van; hij is gezegend met eenzelfde charisma. Naast hem steekt ster Nicole Kidman wat bleekjes af. Die is te veel vrouw-van-Tom Cruise geworden om de rol van telebitch echt te laten spetteren.
